Una passejada per las carrièras de Moissac.
Per començar, vos convidi a far un torn dins la vila. Se passatz regularament auretz notat que qualques carrièras pòrtan de noms que pòdon atisar la curiositat.
De placas blancas amb lo blason de Moissac donan una primièra indicacion. Efectivament, plan abans que la Region administrativa s’apelèssa « OCCITANIE / Pyrénées – Méditerranée » , la cultura-lenga occitana èra dejà afichada aquí.
Une circulaire rectorale de l’Académie de Toulouse, du 3 mai 1999, stipulait » La Langue et la culture occitanes sont le produit de l’histoire du territoire où vivent nos élèves. Connaître et comprendre cet espace implique de les prendre en compte, sous des formes et à de degrés qui peuvent être divers. Elles sont une partie intégrante de notre héritage culturel. Les oublier n’est pas un signe de modernité mais une perte de substance. »
Efectivament.
Alavetz, en camin dins lo libre obèrt per las carrièras de Moissac !
(un clic sus la fotografia = agrandir)
- rue des boucheries, des abattoirs
- escaudar (oc) = échauder, ébouillanter
- masèls (oc)
- Probablament del nom de persona Caliavet
- Ansbert èra un dels primièrs abats de Moissac. La carrièra prenguèt, puèi, lo nom de Santa Catarina, patrona dels Marinièrs.
- LO MOSTIÈR (oc) = le monastère. Nom d’un falborg de Montalban e que s’encontra un pauc pertot.
- Legir la nòta en fin de percors.
- Un cuol … de sac (oc) = cul-de-sac, impasse ; Rojol ? la color roja ?
- la capèla (oc) = la chapelle
- Lo camin de Sant Jacme(s) = « Le chemin de St Jacques » en occitan c’est aussi « La voie lactée », mais, ici, c’est une rue…
- la capeleta (oc) = la petite chapelle. On remarque le diminutif capèla => capeleta
- La craba mòrta (oc) = la chèvre morte. Une rue qui mérite le détour ! Toute une histoire ! Adrien Lagrèze-Fossat de même ! (Un érudit utile à l’occitan aussi…cf. notice biographique sur ce site).
- Pola (o galina) Pelha (oc) = poule et chiffon ; deux mots qui rappellent « lo pelharòt » (le chiffonier), métier disparu.
- Dos panèls, doás clinhadas, per acabar la passejada.
E cric e crac es acabat ! Nous voici arrivés au bout de ce très petit parcours. J’espère qu’il vous donnera envie de chercher, d’observer, de poursuivre.
Per vos i ajudar :
DICTIONNAIRE DES NOMS DE RUES DE MOISSAC, René Pautal, Régis de la Haye et André Calvet. Edition Ostal Redond. Moissac. 2007 (disponible en ligne)
DE LA PIERRE AUX LIEUX, Noms de lieux et de personnes de Moissac. André Calvet. Edition Ostal Redond. Moissac. 2006 => fiche de l’auteur, Compagnie des écrivains de Tarn-et-Garonne :
E lo son ? La musica de las paraulas vivas ?
Emission de radiò, Géraud Delbès, Franz Massard : diluns, lo 22 de febrièr de 2022 https://www.francebleu.fr/emissions/les-mots-d-oc-de-france-bleu-occitanie/toulouse/moissac-dans-le-tarn-et-garonne
L’occitan ? Las lengas de França e Charles de Gaulle ? https://www.franceculture.fr/emissions/concordance-des-temps/nos-langues-regionales-effacees
Lo Canal ? Los camins de Sant Jacme ? Lo patrimòni immaterial ?
…
Aquí planti un bròc per un autre còp.
CL